Jak powstaje grafika na szkle?

Choć samo szkło towarzyszy ludzkości od dawna, to jego bardziej powszechne stosowanie do szklenia okien budynków ma stosunkowo krótką historię, sięgającą zaledwie kilkuset lat. Bardzo charakterystyczny jest fakt, że niemal od początków wykorzystywania szkła szukano sposobów, by je dodatkowo ozdobić. Najbardziej spektakularnymi przejawami tego dążenia były wspaniałe witraże wykonywane już od wczesnego średniowiecza. Mimo upływu czasu pomysły na wykonywanie na szkle różnych ornamentów, wzorów czy utrwalanie obrazów są ciągle popularne. Dzisiejsze sposoby zdobienia szkła mocno odbiegają od technik wykorzystywanych w przeszłości i opierają się raczej na wykorzystaniu nowoczesnych technologii niż kunszcie rzemieślniczym, jednak osiągane rezultaty są równie wspaniałe. Popularnymi metodami zdobienia szkła użytkowego jest choćby piaskowanie i grawerowanie szkła, laminowanie i wykonywanie nadruków na szkle. Przyjrzyjmy się bliżej technikom stosowanym do dekorowania szkła i zobaczmy, czym się charakteryzują.

Zdobione tafle szkła w aranżacjach wnętrz

Szkło stało się jednym z bardziej popularnych materiałów używanych w nowoczesnych wnętrzach. Elementy szklane są nieodłącznym składnikiem wielu stylów aranżacji pomieszczeń – od błyszczących tafli używanych we wnętrzach minimalistycznych przez duże przeszklenia towarzyszące industrialnym loftom aż po szklane stopnie schodów czy balustrady w modernistycznych rezydencjach. Coraz częściej szkło nie jest jednak jedynie dodatkiem, a zaczyna stanowić równoprawny lub niekiedy nawet dominujący w niektórych projektach składnik.

Ozdabianie szkła używanego wewnątrz pomieszczeń jest jednym z ciekawszych sposobów wpływania na wygląd całej aranżacji. Rozmaite przeszklenia używane w nowoczesnych wnętrzach – drzwi wewnętrzne, balustrady, wykonane z tafli szklanych zabudowy i ściany mają często bardzo dużą powierzchnię, a zarazem wielki potencjał, który może być wykorzystany jako dodatkowa dekoracja. Tak samo można ozdobić szkło zastosowane we wszystkich pozostałych elementach – jako blaty stołów, stolików czy szafek, kabiny prysznicowe, a także panele montowane coraz częściej w kuchniach.

Wśród różnych metod zdobienia szkła najbardziej popularne jest jego barwienie na rozmaite kolory, jednak coraz częściej nie są to jednolite powierzchnie a bardzo zróżnicowane wzory, kompozycje czy nawet specjalnie obrobione zdjęcia. Dużym zainteresowaniem cieszy się również grawerowanie i piaskowanie szkła, które pozwala na uzyskiwanie niemal dowolnych wzorów.

Najpopularniejsze metody zdobienia tafli szklanych

Jedną z modniejszych i chętniej wybieranych metod zdobienia szkła jest stosowanie paneli ze szkła lakierowanego. Oferują one wspaniały połysk i z powodzeniem mogą być wykorzystane do wykańczania ścian – np. pasów nad szafkami kuchennymi, elementów wystroju łazienek, drzwi przesuwnych, okładzin ściennych czy wszelkich innych detali. Spodnia warstwa szkła jest nieprzezroczysta, natomiast cała tafla zapewnia znakomitą przezroczystość i ciekawe efekty w zależności od kąta padania światła. Szkło tego typu sprawdzi się również jako materiał na blaty, a nawet jako okładzina fasady budynku.

Podobne zastosowania ma szkło laminowane. W tym przypadku między dwoma taflami umieszczana jest specjalna folia typu EVA, a całość łączona w wysokiej temperaturze. W przypadku szkła, które ma być użyte w zastosowaniach wymagających większej odporności, np. w balustradach, arkuszy folii i szklanych tafli będzie naturalnie więcej. Ponieważ folia EVA jest odporna na działanie wody, tego typu szkło może być z powodzeniem używane w łazienkach albo kuchniach bez ryzyka, że wilgoć doprowadzi do nieestetycznego i niebezpiecznego rozwarstwienia się tafli.

Wielką zaletą używania szkła laminowanego jest możliwość umieszczenia na folii dowolnego nadruku. Pozwala to np. na ozdabianie tafli przygotowanymi zdjęciami, grafikami czy różnymi kompozycjami kolorów lub kształtów. Szkło tego typu jest bardzo chętnie wybierane jako okładzina ścienna, ale coraz częściej także montowane jako drzwi i rozmaite przegrody.

Ciekawym sposobem zdobienia tafli szkła jest grawerowanie laserowe. W takim przypadku na tafli może być utworzony niemal dowolny wzór. Głowica lasera poruszając się nad szkłem, jest w stanie odtworzyć zarówno zapisane cyfrowo proste rysunki kreskowe, jak i bardziej złożone. Co ważne uzyskiwane tą metodą detale są bardzo wyraźne i precyzyjne, nie ma więc problemu z rysunkami zawierającymi wiele skomplikowanych konturów. Metodą grawerowania laserowego da się ozdabiać dowolną szklaną powierzchnię. Ornamenty można wykonywać na lustrach i szybach używanych jako balustrady czy drzwi.

Nieco inny charakter zdobień można uzyskać dzięki tradycyjnemu piaskowaniu szkła. Poddane temu zabiegowi szkło staje się matowe i nieprzezroczyste, jednak kształt ozdób czy konkretne ornamenty mogą mieć bardzo różną postać, w zależności od zaprojektowanego szablonu. Choć często na tafli wykonuje się jedynie proste elementy geometryczne, istnieje też możliwość przygotowania bardziej złożonych ozdób. W takim przypadku wzór jest uzyskiwany dzięki maskowaniu części powierzchni specjalnymi foliami, podczas gdy na fragmenty nieosłonięte działa strumień cieczy niosący wyrzucane pod dużym ciśnieniem ścierniwo. Za sprawą właściwego doboru granulacji można uzyskiwać elementy o różnej chropowatości. Wzory mogą mieć praktycznie dowolny poziom skomplikowania, choć zwykle najlepiej wyglądają te elementy, gdzie zachowano odpowiednie proporcje między powierzchnią pokrytą wzorem a przezroczystą.